Τελευταία η δεκάχρονη κόρη μου έχει κολλήσει, μάλλον από το
σχολείο, Χαριποτεροτίτιδα και όλη η οικογένεια προσπαθεί να συμβάλει κατά το
δυνατόν ώστε να ακολουθεί πιστά την ενδεδειγμένη θεραπεία: δηλ. να μην
απαξιώνουμε τους ήρωές της και να της αγοράζουμε τον επόμενο τόμο πριν
ολοκληρώσει την ανάγνωση του προηγούμενου, για να τελειώνουμε όσο το δυνατόν
συντομότερα με αυτή την ασθένεια.
Προχθές, επέστρεφα, μαζί της από μια βόλτα και πλησιάζοντας
προς το αυτοκίνητο, έβαλα το χέρι στην τσέπη, ψάχνοντας το τηλεκοντρόλ για να
το ξεκλειδώσω. Την τελευταία στιγμή όμως σκέφτηκα να συμμετάσχω κι εγώ λίγο στο
«παραμύθι» της:
Στάθηκα μπροστά στο αυτοκίνητο και σηκώνοντας το δεξί χέρι, δείχνοντάς
το, αναφώνησα: «Aloho Mora!».
(Ως γνωστόν πρόκειται για το ξόρκι με το οποίο ανοίγει ο Χάρι Πότερ τις
πόρτες). Ένας περαστικός, που με άκουσε, επιβράδυνε λίγο το βήμα του μπας και
καταλάβει τι πετριά μπορεί να είχα φάει.
Η κόρη μου με κοίταξε δύσπιστα, έπειτα το βλέμμα της
χρωματίστηκε από ένα ελαφρώς κοροϊδευτικό και κάπως υποτιμητικό ύφος, κι εκεί
που περίμενα να μου πει: «Άσε τις χαζομάρες, ρε μπαμπά, και άνοιξε να μπούμε»,
μου λέει:
«Χρειάζεται ραβδί…»
Πραγματικά! Πώς μου είχε διαφύγει;
Για να γράψεις ένα βιβλίο που πραγματικά θα εμπνεύσει, είτε
παιδιά είτε μεγάλους, χρειάζεται «μαγεία» και η μαγεία χρειάζεται «ραβδί».
Πρέπει να μπεις στον μαγικό κόσμο που έχεις φανταστεί, και να γίνεις ένα με
αυτόν. Πρέπει να πιστέψεις και ο ίδιος ότι οι ήρωές σου υπάρχουν, είναι
αληθινοί, αλλιώς κανείς δεν θα τους πιστέψει. Συχνά διαβάζω βιβλία με στριφνούς
διαλόγους, με ατεκμηρίωτες αναφορές και με ήρωες χωρίς σάρκα. Και είναι κρίμα.
Γιατί μπορεί ο συγγραφέας να έχει μια πολύ τρυφερή, πρωτότυπη ή ενδιαφέρουσα
ιστορία να πει. Αλλά δυστυχώς, την τελευταία στιγμή τον έπιασαν οι τσιγκουνιές
ή δεν είχε την υπομονή να μαζέψει τα απαραίτητα χρήματα, ώστε να προμηθευτεί το
πιο πολύτιμο αντικείμενο για την εξάσκηση της μαγείας: το ραβδί. Και το «ραβδί»
για το βιβλίο είναι πάντα ο επιμελητής. Είναι αυτός που θα διορθώσει και θα
επιμεληθεί το κείμενο, ώστε να ρέει αβίαστα, και προ πάντων για να μην περιέχει
τόσα τυπογραφικά λάθη ώστε να είναι για τον αναγνώστη από ενοχλητικό έως
αποκρουστικό, όπως συνήθως είναι όσα βιβλία δεν έχουν περάσει από χέρια επαγγελματία
επιμελητή (όχι απλά φιλόλογου).
Η επιμέλεια του κειμένου ίσως είναι ένα από τα πιο ακριβά
κομμάτια της παραγωγής ενός βιβλίου, αλλά χωρίς αυτή το βιβλίο δεν μπορεί να
ανταγωνιστεί τα υπόλοιπα, «κανονικά» βιβλία της αγοράς. Και αυτός είναι ένας
από τους λόγους που πολύ συχνά οι αυτο-εκδόσεις δεν έχουν εμπορική επιτυχία.
(Σε άλλο άρθρο θα μιλήσουμε για την επιμέλεια της σελιδοποίησης και της
εικονογράφησης, που είναι εξίσου σημαντικές εργασίες). Ο αναγνώστης, ακόμα και
αυτός που δεν γνωρίζει τεχνικές λεπτομέρειες για τον τρόπο παραγωγής ενός
βιβλίου, υποσυνείδητα αισθάνεται τον ερασιτεχνισμό και την προχειρότητα, όπου τα
συναντά. Γι’ αυτό καλό θα ήταν να μην το ρισκάρετε, απλώς και μόνο για να
εξοικονομήσετε χρήματα. Προτιμήστε καλύτερα να τυπώστε σε πιο φτηνό χαρτί.
Εκδώστε έστω μόνο ψηφιακό βιβλίο, ώστε να μην χρεωθείτε το κόστος του χαρτιού
και της εκτύπωσης. Αλλά, προς Θεού, αναθέστε σε επαγγελματία τις διορθώσεις του
βιβλίου σας. Κι αν αυτός σας συμβουλέψει ότι χρειάζεται, εκτός από διορθώσεις,
και εκτεταμένη επιμέλεια, ακολουθήστε τη συμβουλή του. Σε αντίθετη περίπτωση
μπορεί να εκτεθείτε ανεπανόρθωτα στους αναγνώστες σας. Δεν μπορείτε να
φανταστείτε πόσο αμείλικτοι είναι στην κριτική τους, όταν βρεθούν μπροστά σε
αδιόρθωτα κείμενα δημοσιευμένων βιβλίων.
Tip
1: Σε περίπτωση που αδυνατείτε να επωμιστείτε το κόστος της επιμέλειας,
μπορείτε να προσφύγετε στη μέθοδο της ανταλλαγής υπηρεσιών. Προτείνετε σε
κάποιον επαγγελματία επιμελητή/διορθωτή κειμένου να ανταλλάξετε τις υπηρεσίες
του με κάποιες που μπορείτε να του προσφέρετε εσείς. Βάλτε τη φαντασία σας να
δουλέψει: αν είστε βαφέας, προτείνετε να του βάψετε το σπίτι, αν γνωρίζετε από
μπέιμπι σίτινγκ, προτείνετε να του κρατάτε τα παιδιά για ένα χρονικό διάστημα,
αν απλά διαθέτετε εξοχική κατοικία, παραχωρείστε τη δωρεάν για κάποιες μέρες το
καλοκαίρι.
Tip
2: Ζητήστε δείγμα επιμέλειας ή διόρθωσης τουλάχιστον δύο σελίδων, πριν
αναθέσετε την εργασία, ώστε να ελέγξετε το βαθμό επιμέλειας που χρειάζεται το
βιβλίο σας.
