Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

Πώς να προωθήσω το βιβλίο μου;



«Οι συγγραφείς που δαπανούν σημαντικά ποσά για την προώθηση του βιβλίου τους θεωρούν ότι αυτό, εκτός από πνευματικό δημιούργημα, είναι και καταναλωτικό προϊόν»
 

 Το κόστος κάθε έκδοσης δεν είναι κυρίως το κόστος παραγωγής του βιβλίου. Το πιο συχνό λάθος που κάνουν οι ανεξάρτητοι συγγραφείς, όταν υπολογίζουν το κόστος μιας έκδοσης, είναι να σταματούν στο κόστος παραγωγής. Όμως στην πραγματικότητα δεν τελειώνει εδώ η δαπάνη για την κυκλοφορία ενός βιβλίου. Διότι για να δει ένας πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας το βιβλίο του να γίνεται γνωστό στο κοινό και να παρουσιάζει αξιοσημείωτες πωλήσεις, θα πρέπει να έχει επενδύσει κι ένα ποσό, μικρό ή μεγάλο, για την προώθησή του. Σε όσες προωθητικές ενέργειες κι αν προχωρήσει ο εκδότης, δεν είναι δυνατόν να του προσφέρει την απαραίτητη κάλυψη. Ο εκδοτικός οίκος έχεις παράλληλα και δεκάδες άλλα βιβλία να «τρέξει», από την παραγωγή ως την προώθησή τους. Ο χρόνος που αναλογεί στο κάθε ένα από αυτά δεν μπορεί παρά να είναι περιορισμένος και ισόποσα μοιρασμένος. Συνεπώς το βάρος της προώθησης του νέου τίτλου πέφτει κυρίως στον συγγραφέα και (πέρα από τη δωρεάν προώθηση που μπορεί να κάνει μέσω διαδικτύου) το ποσό, που θα πρέπει να έχει προϋπολογίσει για την προβολή του βιβλίου του, δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο. Κατά την άποψή μου, θα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερο του κόστους έκδοσης, αν το μέσο προβολής είναι κυρίως το διαδίκτυο, και ακόμα πιο υψηλό, αν το βιβλίο πρόκειται να διαφημιστεί στα έντυπα και στην τηλεόραση.

Όσο αφορά το διαδίκτυο, οι επιλογές προβολής είναι πάρα πολλές, από δωρεάν έως πολύ δαπανηρές. Οι περισσότερες όμως (από όσες προσφέρονται με αμοιβή) είναι αρκετά οικονομικές, και κατά συνέπεια, κάνοντας μια σχετικά μικρή επένδυση, είναι πάρα πολύ πιθανόν το βιβλίο να σημειώσει ικανοποιητικές πωλήσεις. (με την προϋπόθεση βέβαια να είναι πραγματικά καλό, και να έχει επαγγελματική εμφάνιση*). Αυτό σημαίνει να πάρει ο συγγραφέας πίσω τα χρήματα που δαπάνησε για την πρώτη έκδοση, και να μπορεί να προχωρήσει σε ανατύπωση. Από εκεί και πέρα, αν το βιβλίο «αγγίξει» την πρώτη κρίσιμη μάζα κοινού, τις περισσότερες φορές θα αρχίσει να «τρέχει» μόνο του, με τη γνωστή μέθοδο «από στόμα σε στόμα».

Όσο αφορά τα άλλα μέσα, το κόστος προβολής μοιάζει δυσθεώρητο, αλλά μερικές φορές πάρα πολύ αποδοτικό. Πάντα θα θυμάμαι τι «πανικός» παρατηρήθηκε όταν μια συγγραφέας παρουσίασε το βιβλίο της σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή υψηλής θεαματικότητας. Τα βιβλία έφταναν σε τεράστιες ντάνες στα καταστήματα των χονδρεμπόρων και «έφευγαν» εν ριπή οφθαλμού. Την επόμενη μέρα, και για περίπου έναν μήνα δεν προλαβαίναμε να πουλάμε το συγκεκριμένο βιβλίο στο Captainbook.gr. Γνωρίζω ότι για να παρουσιάσεις ένα προϊόν στην εν λόγω εκπομπή, πρέπει να τα «σκάσεις χοντρά», όπως λέγεται. Χρειάζεσαι τουλάχιστον πέντε χιλιάδες ευρώ για μια δεκάλεπτη παρουσίαση. Όμως ο συγκεκριμένος εκδότης πήρε σίγουρα τα χρήματά του πίσω και μάλιστα πολύ γρήγορα.

Ας κάνουμε έναν πρόχειρο υπολογισμό: το βιβλίο πωλούνταν 15,00 ευρώ. Το καθαρό κέρδος του εκδότη, στην καλύτερη περίπτωση, πρέπει να είναι 3,00 ευρώ. Πούλησε σε έναν μήνα περίπου 6.000 αντίτυπα = 18.000 ευρώ. Μείον 5.000 ευρώ για την τηλεοπτική εκπομπή που το διαφήμισε = καθαρό κέρδος μέσα σε έναν μήνα 13.000 ευρώ. Καθόλου άσχημα, έτσι δεν είναι;

Όμως δεν είναι όλοι οι συγγραφείς έτοιμοι να ρισκάρουν έτσι εύκολα 5.000 ευρώ για μια μόνο διαφημιστική ενέργεια, ακόμα κι αν τους υποσχεθεί κάποιος ότι θα τα πάρουν πίσω σύντομα και με το παραπάνω. Επιπλέον υπάρχουν και πολλοί ακόμα παράγοντες που θα φέρουν άμεσα πωλήσεις, όπως το επικοινωνιακό χάρισμα του συγγραφέα ο οποίος θα μιλήσει στην τηλεοπτική εκπομπή, το θέμα του βιβλίου (που στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν μια αληθινή ιστορία «γαργαλιστική» και τραγική ταυτόχρονα), το αν είναι κατάλληλο για το κοινό τέτοιων εκπομπών κ.ά. Πάντως, καλώς ή κακώς η τηλεόραση έχει τη μεγαλύτερη δύναμη από άποψη προβολής, και όποιος αποτολμήσει ένα τέτοιο βήμα είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα μείνει παραπονεμένος. Αλλά συνήθως οι συγκεκριμένοι συγγραφείς, που κάνουν αυτά τα βήματα, έχουν θέσει εξ αρχής πολύ συγκεκριμένους στόχους: θεωρούν ότι το βιβλίο τους, εκτός από πνευματικό δημιούργημα είναι και καταναλωτικό προϊόν, γεγονός που δεν ντρέπονται να το ομολογήσουν στον εαυτό τους. Επιπλέον πιστεύουν ότι, αντιμετωπίζοντάς το και ως τέτοιο προϊόν, είναι θεμιτό να προσπαθούν να αυξήσουν τις πωλήσεις του ώστε να τους αποφέρει κέρδη. Κατά συνέπεια η συγγραφή για αυτούς, εκτός από ένα ευχάριστο χόμπι, είναι και κάτι σαν μια μικρή ή μεγάλη «επιχείρηση», στην οποία χρειάζεται να επενδύσουν κάποια ποσά, ώστε μελλοντικά να επιτύχουν κερδοφορία.

Όσο αποκρουστικές κι αν ακούγονται ορισμένες από τις παραπάνω σκέψεις στα καλλιτεχνικά αυτιά κάποιων συγγραφέων, είναι απαραίτητο να ειπωθούν, κυρίως από κάθε δημιουργό προς τον εαυτό του, πριν κάνει το πρώτο βήμα προς την έκδοση. Γιατί έτσι θα μπορεί να αποφασίσει πόσα βιβλία πρέπει να τυπώσει, και στη συνέχεια, αν το βιβλίο του δεν σημειώσει πωλήσεις, θα γνωρίζει πολύ καλά γιατί. Σε έναν κόσμο που λειτουργεί με κανόνες αγοράς, αν θέλεις πραγματικά το βιβλίο σου, ή οποιοδήποτε πνευματικό προϊόν, να γίνει ευρέως γνωστό, πρέπει να παίξεις με αυτούς τους κανόνες. Αν δεν τους παίξεις, τουλάχιστον απόλαυσέ το. Τύπωσε λίγα αντίτυπα, και μοιράσου με τους φίλους σου και τους γνωστούς σου την ανεπανάληπτη αυτή εμπειρία.

Αν όμως είσαι συγγραφέας που θέλει κάποια στιγμή να καταφέρει να ζει από τις πωλήσεις των βιβλίων του, αντιμετώπισε το δημιούργημά σου ως μια μικρή ή μεγάλη επιχείρηση. Μερικοί ήδη τα κατάφεραν άριστα, και πάρα πολλοί τα πηγαίνουν αρκετά καλά. Και επειδή το ελληνικό αναγνωστικό κοινό είναι πάρα πολύ μικρό, και την «πίτα» των μεγάλων πωλήσεων την μοιράζονται πολύ λίγοι συγγραφείς κάθε φορά, θα πρέπει παράλληλα να δώσεις ώθηση στο βιβλίο σου μέσω της εξωστρέφειας. Αν π.χ. είναι κατάλληλο και για το ξένο κοινό, διακίνησέ το σε όσο πιο πολλές αγορές μπορείς, ώστε να αυξήσεις θεαματικά τους υποψήφιους αναγνώστες σου.

Όποιο δρόμο κι αν διαλέξεις, σημασία έχει να απολαύσεις τη διαδρομή.

----

*Το ζήτημα της ανάγκης επαγγελματικής παρουσίασης των βιβλίων θα το τονίζω ξανά και ξανά στα άρθρα μου, διότι καθημερινά αντιμετωπίζω το αποκαρδιωτικό γεγονός να φτάνουν στο βιβλιοπωλείο μας βιβλία με πολύ αξιόλογο περιεχόμενο αλλά με άκρως ερασιτεχνική, ή ακόμα και αντιαισθητική, εμφάνιση. Αυτό ίσως να μην είναι τόσο φοβερό, αν θέλει να τυπώσει κανείς δέκα αντίτυπα για να τα μοιραστεί με τους φίλους του. Αν όμως θέλει να διακινηθούν στην αγορά, και να ανταγωνιστούν ισάξια τα βιβλία των υπόλοιπων εκδοτών, τότε χρειάζεται οπωσδήποτε να επιμεληθεί την έκδοση ειδικός επαγγελματίας.